De Vervoerregio Amsterdam verbindt veertien gemeenten en samen werken we aan een regio waarin alle mensen prettig en soepel hun bestemming kunnen bereiken. Ons Beleidskader Mobiliteit is het centrale, strategische beleidsdocument. Het geeft onze doelen weer en geeft richting aan al onze activiteiten, uitgaven en de keuzes die we daarbij (moeten) maken. Op 31 oktober 2023 heeft de regioraad het nieuwe beleidskader ‘Verbinden in Verscheidenheid’ vastgesteld.
Verschillende ontwikkelingen en nieuwe thema’s binnen mobiliteit hebben ertoe geleid dat we ons beleidskader uit 2017 opnieuw hebben bekeken. Denk aan verduurzaming, het woningtekort, de toenemende drukte op straat, de steeds grotere aandacht voor een gezonde en verkeersveilige leefomgeving en een inclusieve samenleving.
Voorzitter van het dagelijks bestuur Melanie van der Horst: “De wereld ziet er heel anders uit in vergelijking met 2017, toen het vorige beleidskader geschreven werd. Steeds meer mensen willen in onze regio wonen én werken. We zijn de grenzen aan het naderen van wat we als regio aankunnen. En aan zouden moeten willen kunnen. Tegelijkertijd hebben we de ambitie om een bereikbare regio te zijn voor mensen die hier wonen, werken, leren en hun vrije tijd doorbrengen. Om die ambitie waar te kunnen maken moeten we keuzes maken.”
Met dit nieuwe beleidskader slaat de Vervoerregio een nieuwe weg in. We gaan meer denken vanuit de mens. Mobiliteit moet passen bij het gebied waar je bent en bij de wensen van inwoners en bezoekers. Om dat voor elkaar te krijgen, nemen we de mens als uitgangspunt voor ons beleid. Van der Horst: “Zo snel en efficiënt mogelijk van A naar B reizen was lang het doel van de Vervoerregio. Dat doel is nu verbreed. We gaan kijken naar wat inwoners en reizigers in de regio nodig hebben en willen. We kijken naar welke vervoersmiddelen het meest bijdragen aan het welzijn en de gezondheid van inwoners en reizigers. Schone lucht, verkeersveiligheid en groen hoort daar ook bij. In het nieuwe beleidskader stellen we de mens centraal. Ieder mens, niet alleen de mensen die goed ter been zijn, digitaal vaardig en die een kaartje makkelijk kunnen betalen. We moeten werken aan een inclusief verkeer- en vervoersysteem waar je kunt reizen zoals je wilt.” We kijken dus niet meer alleen hoe snel mensen naar hun bestemming komen, maar ook wat iets bijdraagt aan bereikbaarheid, inclusiviteit (toegankelijkheid), duurzaamheid, veiligheid en gezondheid. Voelen mensen zich prettig en veilig? Is de looproute naar een halte toegankelijk, en duurzaam ingericht?
Een ander uitgangspunt in het nieuwe beleidskader is STOMP. Dat staat voor Stappen, Trappen, Openbaar vervoer, Mobiliteitsdiensten en Privéauto. De letters staan op volgorde van hoe we in eerste instantie naar oplossingen voor de bereikbaarheid van een gebied kijken. We moedigen aan om eerst ruimte te geven aan fiets en voetgangers, voordat we bijvoorbeeld naar ruimte voor privéauto’s kijken. De volgorde loopt van veiligst naar minst veilig, van duurzaam naar minder duurzaam en van gezondst naar minder gezond. We willen een regio waarin alle vormen van vervoer een plek krijgen in de juiste verhouding, passend bij het type gebied. Daarbij willen we de reiziger meer opties geven en mensen minder afhankelijk maken van één vervoermiddel.
Voor het opstellen van het beleidskader is veel tijd uitgetrokken. Tijdens verschillende bijeenkomsten met onze veertien gemeenten konden raadsleden en wethouders aangeven wat zij belangrijk vinden voor het verkeer en vervoer de komende jaren. Ook zijn er bijeenkomsten geweest met vervoerders en maatschappelijk organisaties zoals de Reizigers Advies Raad (RAR), Fietsersbond, Cliëntenbelang, ANWB en de Voetgangers Vereniging. Daarnaast hebben we de mening gevraagd van inwoners en reizigers door het uitsturen van een vragenlijst, onder andere aan ons reizigerspanel.
Met alle reacties is een ontwerp beleidskader gemaakt. Dit ontwerp lag tussen 10 mei en 21 juni ter inzage. Gemeenten kregen iets langer de tijd omdat zij te maken hebben met een vaste planning voor raadsvergaderingen. In die periode konden bewoners, bedrijven, geïnteresseerden en gemeenten nog een keer een reactie op het beleidskader geven. Ook zijn we bij de meeste gemeenten langs geweest om het beleidskader toe te lichten aan hun gemeenteraden. We hebben 22 reacties binnengekregen, waarvan een groot deel van onze gemeenten. Naast veel positieve reacties kregen we ook een paar vragen. Daaruit konden we opmaken dat sommige teksten niet helder genoeg waren en deze hebben we duidelijker opgeschreven.. De antwoorden op alle reacties hebben we verzameld in een nota van beantwoording. Nu het beleidskader is vastgesteld gaan we daar stap voor stap onze plannen, begroting en nieuwe projecten op aanpassen.
Van der Horst: “De titel van ons beleidskader is niet voor niets Verbinden in Verscheidenheid. We kijken naar onze verschillen, maar werken aan wat ons verbindt. Zodat we met elkaar een verkeer- en vervoerssysteem maken waar iedereen goed en prettig gebruik van kan maken. Waarmee wij fijn reizen, in balans met de omgeving.”
In haar blog 'Werken aan wat ons verbindt met ruimte voor verschil' leest u meer over de visie van Melanie van der Horst op het nieuwe beleidskader van de Vervoerregio. Op onze website wijnemenjemee.nl kunt u een uitgebreid interview met twee van onze beleidsadviseurs over het proces en de vervolgstappen lezen. Hoe kijken zij terug en waar zijn ze trots op? Wat gaat er nu anders worden en hoe gaan we dit doen?
Hieronder vindt u het vastgestelde beleidskader: