Een metrospoor verhogen, hoe doe je dat?
Vanaf zaterdag 6 juli 2024 werken we 7 weken lang 24 uur per dag in en rondom station Amsterdam Zuid. We verhogen in die periode onder andere het spoor en perron van de metrolijnen 50 en 51 richting Isolatorweg. Hoe gaat dat in zijn werk?
Bron: Iris Cohen redactie Zuidasdok
Vanaf zaterdag 6 juli 2024 slopen we het meest noordelijke metrospoor en -perron, om het vervolgens zo’n 2 meter hoger terug te bouwen. Dat doen we over de hele lengte van het spoor, tussen de Parnassusweg en de Beethovenstraat. Als het werk klaar is, liggen drie van de vier metrosporen en -perrons op de hoogte die nodig is voor de vernieuwde Minervapassage, de hoofdentree van station Amsterdam Zuid.
Spoor en derde rail verwijderen
In de nacht van vrijdag 5 op zaterdag 6 juli 2024 gaat het meest noordelijke metrospoor (metro 50 en 51 richting Isolatorweg) buitendienst. Als eerste gaat het GVB aan de slag met het weghalen van de zogeheten ‘signalling & control’, zoals communicatiemasten langs de spoorbaan. ‘Tegelijkertijd beginnen wij met het ‘knippen’ verwijderen van de derde rail. Dat is het railsysteem dat parallel ligt aan de twee spoorrails waar de metro stroom van krijgt’, zegt Rodney Ikelaar, coördinator spoorwerk bij bouwcombinatie Nieuw-Zuid (Mobilis, Boskalis en van Gelder). Pas als dat gebeurd is, volgt het daadwerkelijke verwijderen van het metrospoor én de sloop van het metroperron. ‘Op zondagochtend 7 juli verwijderen we de spoorstaven, de dwarsliggers en de ballaststenen die het spoor op hun plek houden. Later bouwen we het spoor met nieuwe materialen terug: het huidige is verouderd.’
Het meest noordelijke metrospoor en -perron liggen nu nog een stuk lager dan het naastgelegen perron (van de Noord/Zuidlijn)
Zandbank verhogen
Maar voordat het spoor en perron teruggebouwd kunnen worden, verhogen we dus eerst de zandbank waar deze op ligt. ‘Dat doen we door steeds een laag zand van ongeveer een halve meter aan te brengen, en deze met een plaat aan te trillen. Tussendoor meten we of de grond goed verdicht is. Met name ter hoogte van het perron moet het spoor een flink stuk de lucht in: een meter of 2. Datzelfde geldt voor het metroperron zelf: dat bouwen we hoger terug, zodat het op gelijke hoogte komt te liggen als het perron van lijn 52 (de Noord/Zuidlijn) ernaast. Op andere delen, zoals ter hoogte van de Parnassusweg en de Beethovenstraat, is het hoogteverschil aanzienlijk kleiner. Daar verhogen we het spoor maar met een halve meter.’
Dakdeel schuiven en aflaten
Zodra de zandbank voor het metrospoor op de juiste hoogte ligt, kunnen we een nieuw deel van het dak van de Minervapassage (dat nu klaarligt op ons werkterrein tussen de glazen koepels), hier bovenop schuiven. Daarvoor verwijderen we eerst de noordelijke glazen koepel en de perronkap. Het dakdeel bouwden we eerder al voor op schuifbanen, die we gaan verlengen nadat we het noordelijke metrospoor hebben weggehaald. Op 5 augustus schuiven we het dakdeel over deze schuifbanen enkele meters noordwaarts. Het ligt dan nog niet op zijn definitieve plek: we moeten het eerst nog zo’n 2 meter laten zakken. Dat komt omdat we dit dakdeel pal bovenop een ander dakdeel bouwden, vanwege de beperkte ruimte die we hebben op ons werkterrein tussen de sporen in. Het zogenaamde aflaten (laten zakken) van het loodzware dakdeel doen we door middel van vijzels. Die laten we geleidelijk zakken in kleine slagen, totdat het dakdeel op zijn plek ligt.
Tussen de glazen koepels bouwden we al aan het dakdeel dat we deze zomer inschuiven
We bouwden het dakdeel pal bovenop een ander dakdeel vanwege de beperkte ruimte
Stootplaten
‘Daarna brengen we zogenaamde stootplaten aan: dat zijn platen aan de voor- en achterkant van het dakdeel, die als het ware de klap opvangen van de rijdende metro’s. Daarmee voorkom je verzakking van het spoor.’ Vanaf 12 augustus bouwen we het metrospoor weer terug, waarna we het uitgebreid gaan testen. Vanaf 26 augustus 2024 rijden de metro’s weer volgens de gebruikelijke dienstregeling van en naar station Amsterdam Zuid.