Stel je voor: je fietst ’s avonds naar een vriend of vriendin om bij te kletsen. Het is twintig minuten, een lekker ritje. Maar, halverwege de tocht moet je altijd dat ene tunneltje door. Het is er niet persé verkeersonveilig. Maar het is… nou ja, gewoon onguur. Het minpuntje aan die voor de rest zo fijne fietsroute. Maar dan, onverwacht, als je door de tunnel fiets wordt je overladen door een heerlijke geur. Bij de tijd dat je hebt bedacht wat dat toch kan zijn ben je de tunnel alweer uit. Dat was prettig! Dit idee komt van Iris van Hagen en Thijs Broers van Goudappel. Zij wonnen de Amsterdam Bike City Innovatielab prijs voor hun voorstel ‘Tunnelvisionair’. En gelukkig wilden ze met ons in gesprek over wat hun idee inhoudt en hoe ze de tunnels van Amsterdam gaan verbeteren. Thijs: ‘Het mag allemaal lekker ludiek, maar met een serieuze uitkomst.’

Vertel nog eens: wat houdt jullie idee in?

Iris: ‘Het idee is om tunnels in Amsterdam aangenamer te maken waardoor de sociale veiligheid verbetert. We gaan dat doen door Amsterdammers te laten stemmen op de meest ongure tunneltjes van hun stad. Welke tunnel is donker, stinkt, is slecht verlicht en wil je echt niet zijn? De vijf ergste tunnels worden geselecteerd voor een proef met maatregelen die invloed hebben op de zintuigen. Iedere tunnel wordt verbeterd aan de hand van een zintuig. Dus bij één tunnel wordt iets gedaan met voelen, bij een ander iets met geluid, weer een ander smaak, geur of proeven, enzovoort. We meten van te voren hoe de tunnel wordt ervaren als die nog onguur is. Daarna meten we hoe de tunnel wordt ervaren als er iets gedaan is voor een zintuig. Uiteindelijk kun je dan bijvoorbeeld zeggen: geluid en geur hebben een positieve invloed op hoe de tunnel wordt ervaren.’

Klinkt heel goed! Hoe kwam dit idee tot stand?

Thijs: ‘Het kwam eigenlijk door ons werk bij Goudappel. Goudappel was vroeger een bureau wat heel erg gericht was op verkeersmodellen, rekenen en auto’s. Maar inmiddels is dat heel anders en hebben we een bredere blik.’

Iris: ‘We richten ons nu veel meer op de mens. Hoe ervaren zij de stad? Wat merken zij van wat we ontwerpen? Dus het was heel logisch dat we mee wilden doen aan deze prijsvraag met als doelstelling het verbeteren van de sociale veiligheid op de fiets.’

Thijs: ‘Daar waren onze collega’s het mee eens. We hebben een groepje van zes mensen bij elkaar gezet en zijn gaan brainstormen. Lekker breed de gekste ideeën opschrijven. Uiteindelijk kozen we voor het ‘Tunnelvisionair’ idee omdat het simpel en toch effectief is. En het is grappig, maar met een serieus probleem wat je wilt aanpakken. We willen graag de tunnels zo origineel mogelijk verbeteren.’

Iris: ‘Wat gebeurt er bijvoorbeeld met een fietstunnel als je er dertig discoballen ophangt? Of een op-z’n-kop tunnel maakt, waarbij op het plafond een fietspad geschilderd is en er prullenbakken en een bankje naar beneden hangt, terwijl je zelf rijdt over de ‘verlichting’ van de tunnel. Bij de tijd dat je doorhebt hoe het zit, ben je de tunnel alweer uit. En heb je je niet onveilig gevoeld.’

Thijs: ‘Ludiek met een serieuze uitkomst dus.’

Hoe ziet jullie ideale tunnel eruit?

Thijs: mijn ideale tunnel is geen tunnel. Ik vind tunnels eigenlijk een kenmerk van een slecht systeem. Waarom zouden fietsers onder de grond moeten rijden? Die moeten juist boven de grond fietsen en het andere verkeer onder de grond. Maar bij mij in de buurt is er net een fietstunnel gebouwd die licht en breed is. Die is prima om doorheen te fietsen. Alleen zijn tunnels vaak zo sober ingericht. Deze ook weer. Met witgrijs beton wat smoezelig wordt. We kunnen in Nederland echt nog wel wat verbeteren op dat gebied.’

Iris: ‘Ik sluit me helemaal aan bij Thijs. Ik woon in Eindhoven en dat is een van de weinige steden die een tunnelvisie heeft over hoe ze de tunnels in de stad gaan verbeteren. Wat mij betreft zou zo’n visie overal in het land mogen komen. Dus het is super dat we nu in Amsterdam aan de slag kunnen en goed kunnen onderzoeken hoe je een tunnel verbetert. Dan kun je hopelijk naar een systematische aanpak van alle tunnels.’

Hadden jullie verwacht dat jullie gingen winnen?

Iris: ‘Nee. Ik had de pitch goed voorbereid, maar kende de voorstellen van de anderen niet zo goed. Dus ik wist niet wat voor concurrentie we hadden. Er zaten mooie ideeën tussen.’

Thijs: ‘Ook ik had niet verwacht dat we zouden winnen. Al besloot ik wel mijn mooie overhemd aan te trekken toen de organisatie extra informeerde of we wel echt bij de prijsuitreiking aanwezig zouden zijn.’

Hoe voelt de overwinning?

Thijs: ‘Ja supergaaf natuurlijk. Ik ben heel blij dat we dit idee tot uitwerking mogen brengen.’

Iris: ‘Ik ben er ook heel blij mee. En ik ben trots op het team waarmee we dit idee tot stand hebben gebracht.’

Thijs: ‘En we zijn de gemeente Amsterdam en Vervoerregio Amsterdam dankbaar dat ze zich zo committeren aan de prijs. Ze hebben immers geen invloed op welk idee gekozen gaat worden. Maar ze staan wel achter de uitslag en willen meewerken aan het project. Dat is mooi om te merken.’

Wat is de eerste stap die nu wordt gezet?

Thijs: ‘We beginnen waarschijnlijk na de zomer met een campagne op sociale media. Die campagne wordt verspreid door de gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam, Goudappel, Amsterdam Bike City en de Dutch Bike Society. Houdt die kanalen dus goed in de gaten.’

Iris: ‘Via die campagne kunnen Amsterdammers een tunnel nomineren. We willen graag in december, als het het koudst, donkerst en viest is,de tunnels verbeteren. Zo kun je goed meten wat het met fietsers doet. Dan gaan we ook graag met bewoners in gesprek om zo’n tof mogelijke verbetering te doen bij de tunnels.’

Thijs: ‘Kortom, we hebben veel zin om het project uit te voeren.’