In het weekend van 21-22 augustus 2021 heeft Zuidasdok een flinke stap gezet in de bouw van de tweede stationspassage van Amsterdam Zuid. Bouwcombinatie ZuidPlus schoof twee delen van het dak op hun plek, onder trein- en metrospoor. Het liep gesmeerd.

Door Saskia Blaas, Zuidas, foto´s Marcel Steinbach

Op zaterdag, rond het middaguur, was het zo ver. Onder het toeziend oog van een groep belangstellenden begonnen twee aan elkaar geklonken betonnen kolossen aan hun laatste 15 meters. ‘Ja! Hij beweegt!’, riepen mensen vanaf het perron. ‘Jullie zijn de geluksgroep’, zei expert Marianne van Lochem die tekst en uitleg gaf. Rond 13.00 uur steeg er applaus op van de bouwplaats. Het schuifwerk was voltooid, missie geslaagd.

Buiten gebruik

Het werk begon op donderdagavond 19 augustus. Treinspoor 4 en het daarnaast gelegen metrospoor gingen buiten gebruik, waarna de sporen en een deel van het treinperron werden verwijderd. Daarna reden vrachtwagens de circa 2.000 kubieke meter zand weg waarop normaal de sporen liggen.

Het afbranden en verwijderen van rails

Een bundel kabels verwijderen

Treinrails wegnemen

2000 kuub zand verwijderen

Schuifbalken

Daarmee kwam de fundering bloot te liggen die onder meer in het Paasweekend 2021 al was aangebracht. Er ontstond ruimte om de vier schuifbalken aan te brengen: aan de beide uiteinden van de 70 meter lange betonnen dakdelen en twee daar tussenin. Daarover moesten de dakdelen in totaal zo’n 15 meter ‘glijden’, richting treinspoor 4.

De schuifbalken

De damwand moet worden afgebrand anders kan er niet worden geschoven

Nachtwerk

Eerste duwtje

Op zaterdagochtend was alles in gereedheid voor het schuifwerk. Een belangrijke uitdaging was de zeer beperkte ruimte. De betonnen delen zijn tussen de metrosporen gebouwd, op een plek waar nauwelijks plek overbleef om ze het eerste duwtje te geven. Voor de eerste decimeters waren zogeheten ‘mini-grippers’ aangebracht. Nauwelijks zichtbaar schoven de betonnen bouwwerken een stukje naar voren.

De funderingspalen liggen bloot, daar komen de schuifbalken op

De te overbruggen afstand

Een mini-gripper moet 2 miljoen kilo het eerste duwtje geven

Er is voldoende ruimte voor een grote gripper

Zweven

Naarmate er meer ruimte kwam, kon grover geschut worden ingezet. Na 3 trage meters schuiven ging het ineens snel. In ongeveer een uur bereikten de dakdelen hun eindbestemming: tegen het treinperron aan, onder treinspoor 4 en metrospoor 1. Daar zweefde het geheel nog een paar centimeter boven de fundering, onder andere om de schuifbalken te kunnen weghalen. Daarna zakte alles iets naar beneden. Meer dan 2 miljoen kilo beton paste exact op de plek waar het hoort.

Een grote vijzel plaatsen om sneller te schuiven

En dan is de afstand groot genoeg

Genoeg ruimte voor grotere vijzels

Terugbouwen

Zaterdagmiddag al begon het terugbouwen. Zondag 22 augustus kwamen bovenop de nieuwe dakdelen ballast en sporen te liggen en werd de stroomvoorziening aangesloten. Verder begon ook het terug bouwen van het treinperron. Door het slechte weer ontstond wat vertraging. Dankzij de inzet van extra ploegen kon die alsnog worden ingelopen. In de vroege maandagochtend was het werk klaar en reden treinen en metro’s weer normaal.

Terugplaatsen spoor

Zeven delen

De Brittenpassage is de tweede reizigerstunnel die het nieuwe station Amsterdam Zuid krijgt. Over het dak van de passage rijden treinen en metro’s. De Brittenpassage is uiterlijk in 2027 klaar. De passage is dan meer dan een toegang tot de trein- en metroperrons. Er komen ook winkels en een fietsenstalling. Dat duurt dus nog even. Op dit moment liggen drie dakdelen op hun plek. Nog vier te gaan.