Hoe lekker zou het zijn? Snellere busverbindingen tussen Amsterdam en Haarlem. Dat is het doel van twee pilots die begin 2025 van start gaan. De bestuurders van betrokken regionale overheden en Connexxion hebben gezamenlijk hun handtekening gezet om de samenwerking bij deze pilots van project “Op weg naar de R-Net Metrobus Haarlem-Schiphol-Amsterdam” te bekrachtigen. De pilots moeten de basis leggen voor snellere en betrouwbaardere busroutes en worden gefinancierd door het ministerie van IenW en de regio. Maar wat houden deze precies in? Sytze Rienstra, projectleider bij de Vervoerregio Amsterdam legt het een en ander uit.
Een stap naar metrobuskwaliteit
De bussen tussen Amsterdam en Haarlem behoren tot de drukste lijnen in de regio. ‘Het zijn lijnen met hoge reizigersaantallen en veel potentie om door te groeien naar wat we een metrobus noemen’, legt Sytze uit. Maar wat is een metrobus nou eigenlijk?
‘Een metrobus is sneller en betrouwbaarder dankzij vrije busbanen en slimme verkeersmaatregelen. Dit toekomstbeeld vraagt om flinke investeringen, maar met de pilots die nu gepland staan, kunnen al belangrijke stappen worden gezet’, zegt Sytze.
Marja Ruigrok, vicevoorzitter van de Vervoerregio en wethouder mobiliteit gemeente Haarlemmermeer, is enthousiast over de pilots: ‘Het wordt steeds drukker op de weg. De metrobus is een innovatieve en efficiënte vorm van openbaar vervoer waarmee we regio ook in de toekomst bereikbaar kunnen houden. Ze hebben de snelheid en betrouwbaarheid van een metro, maar zijn veel eenvoudiger om te realiseren. Ideaal om bijvoorbeeld nieuwe woonwijken mee te ontsluiten.’
De pilots: slimmer door de stad en over de snelweg
De eerste pilot richt zich op de gemeente Haarlem, waar nieuwe technieken (iVRIs) worden getest om bussen sneller door de stad te laten rijden. Zo wordt gekeken naar hoe verkeersoplossingen, zoals prioriteit bij kruispunten, bussen kunnen helpen. ‘We willen zien of bussen hierdoor sneller en betrouwbaarder door de stad kunnen rijden, zonder dat dit ten koste gaat van fietsers en voetgangers,’ legt Sytze uit.
Bas van Leeuwen, wethouder mobiliteit gemeente Haarlem, zegt: ”De metrobus is voor onze regio van groot belang. Fijn dat het Rijk nu deze gelden beschikbaar stelt. Haarlem heeft hiermee een pilot die voor de toekomst van de bus veel kan betekenen. ‘
De tweede pilot vindt plaats langs de A9 en de provinciale weg N205. Bussen maken hier bij file gebruik van de vluchtstrook. ‘We gaan kijken of dit bijvoorbeeld langs tankstations en invoegstroken vaker kan. Dit mag uiteraard niet ten koste gaan van de verkeersveiligheid’, zegt Sytze.
Connexxion/Transdev benadrukt het belang van deze maatregelen: ‘Het versnellen van de reismogelijkheden tussen steden is de aanleiding om deze initiatieven te starten. Beïnvloeding van de verkeersregelinstallaties en gebruikmaken van bestaande infrastructuur, zoals de vluchtstrook, zijn twee belangrijke aspecten die dat mogelijk maken. Het optimaal gebruikmaken van bestaande elementen, en nieuwe faciliteiten introduceren, maakt de Metrobus een serieus alternatief voor de auto bij toenemende verkeersdrukte op het wegennet. Connexxion/Transdev werkt actief samen met Provincie Noord Holland én de Vervoerregio Amsterdam om via deze pilots inzichten te verkrijgen in de mogelijkheden om reizen te versnellen.’
Waarom nu?
De bussen op deze routes hebben te maken met vertragingen door files en drukke kruispunten. ‘Met deze pilots zoeken we naar innovatieve ne snel toepasbare oplossingen om bussen sneller en betrouwbaarder te maken. Dit is een stuk minder ingrijpend dan het aanleggen van volledig nieuwe infrastructuur’, legt Sytze uit. Als de pilots succesvol zijn, kunnen de maatregelen op grotere schaal worden toegepast, zowel binnen als buiten de Vervoerregio.
Wat merken reizigers ervan?
Het uiteindelijke doel is dat bussen sneller en betrouwbaarder worden. ‘Minder vertragingen en een snellere reis maken de bus aantrekkelijker voor reizigers’, benadrukt Sytze. Als de pilots slagen, levert dit tijdswinst op. Als hierdoor automobilisten overstappen op het OV levert dit minder files en minder schade aan het milieu op.
Samenwerking en toekomst
De pilots worden uitgevoerd in samenwerking met de gemeenten Haarlem, Amsterdam en Haarlemmermeer, de provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat en Connexxion. Ministerie van I&W en de regio dragen ieder de helft van de kosten. De resultaten worden nauwkeurig bijgehouden. ‘Als deze maatregelen werken, kunnen we een grote stap zetten richting een sneller, duurzamer en slimmer openbaar vervoer. Maar het blijft een tussenstap; volledige metrobuskwaliteit blijft het uiteindelijke doel.’
Jeroen Olthof, gedeputeerde Mobiliteit en Bereikbaarheid van de provincie Noord-Holland onderstreept nog eens het belang van deze stap: ‘Uit onderzoek blijkt dat de metrobus de beste oplossing is om de toenemende druk op de bereikbaarheid van de regio Zuid-Kennemerland/IJmond aan te pakken. We hebben het daarom ook opgenomen in ons coalitieakkoord. Met deze ondertekening zetten we de eerste stap naar de metrobus. En met onze stapsgewijze aanpak kunnen reizigers al snel profiteren van de eerste verbeteringen!’