Vanaf 2025 wordt de zero-emissiezone in Amsterdam actief. Dat betekent dat bestelauto’s en vrachtauto’s die rijden op diesel en benzine niet meer welkom zijn binnen de ring A10. Het is een grote stap vooruit voor een duurzame en leefbare stad. Ondernemers zitten alleen wel nog met vragen. Wat betekent die nieuwe regeling voor hen? Hoe kunnen zij na 2025 hun klanten in Amsterdam behouden? Om die vragen te beantwoorden sprak de Vervoerregio Amsterdam drie ondernemers die nu al druk bezig zijn met zero-emissie vervoer en het slimmer inrichten van hun logistiek.

Achtergrond

In 2019  hebben bedrijven, overheden, scholen en universiteiten een gezamenlijk doel gesteld om logistieke bewegingen binnen de stad efficiënter en duurzamer te maken. Hiervoor hebben we de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek ondertekend. Vanuit dit initiatief zijn afgelopen jaren kleine, innovatieve projecten opgezet om het centrum van de stad slimmer te bevoorraden. Deze doelstelling kreeg met het tekenen van het Klimaatakkoord in 2019 een nieuwe aanmoediging. Het Klimaatakkoord zet in op een versnelde invoering van duurzame stadslogistiek met gebieden waar alleen nog maar bestelauto’s en vrachtauto’s mogen komen die geen schadelijke stoffen uitstoten. Het instellen van zero-emissiezone’ (ze-zones) gebeurt vanaf 2025 in dertig tot veertig grote gemeenten in Nederland. Binnen de Vervoerregio gaat ze-zone Amsterdam als eerste in werking in 2025. Daarna volgen Schiphol Centrum en winkelgebieden Zaandam, Krommenie en Wormerveer in 2026.

Mogelijkheden binnen een ze-zone

De invoering van de ze-zone in Amsterdam is voor veel ondernemers een uitdaging. Ze moeten zich aanpassen, maar daarmee gaat het bedrijf ook gelijk duurzamer en toekomstbestendiger te werk. Ton Geuzendam,  Netwerkregisseur Logistiek bij de Vervoerregio, ziet drie opties voor het opereren van ondernemers binnen een ZE-zone.

1. Elektrische voertuigen
2. Samenwerken met een ze-hub
3. Duurzaam vervoer over water

Elektrische voertuigen

De eerste mogelijkheid is het vervangen van de diesel voertuigen door elektrische. Een bedrijf dat hier al een aantal jaar mee bezig is, is horeca groothandel VHC Jongens. Zij pakken dit al een tijdje groots aan. In een eerder artikel vertelden zij al meer over hun ontwikkelingen en stappen richting een elektrisch wagenpark. Op dit moment rijden er drie zero-emissie vrachtwagens onder de 7.5 ton in Amsterdam rond. Daarnaast gaat VHC Jongens voor het einde van 2023 ook rondrijden met drie elektrische vrachtwagens van 19 ton.

Ook zijn ze bij VHC Jongens actief op zoek naar de beste manier om de wagens op te laden. Door de algemene groei van elektrische auto’s in Nederland is er niet altijd voldoende energie op het net om te laden. VHC Jongens heeft daarom het dak van hun pand vol laten leggen met zonnepanelen. Een deel van hun energieverbruik wordt dus ook zelf opgewekt. Daarnaast investeren ze in batterijen om energie op te kunnen slaan. Zo kunnen ze altijd  wagens opladen, ondanks de capaciteit op het net.

Samenwerken met een ze-hub

Als het kopen van een elektrische bedrijfswagen geen optie is, dan kunnen ondernemers samenwerken met bedrijven die zero-emissie vervoer aanbieden. City hub is zo’n bedrijf die in zes Nederlandse steden duurzaam vervoer van goederen aanbiedt. Met een distributiecentrum naast de snelweg en net buiten de ze-zones van de stad zijn zij bereikbaar voor vrachtvervoer en bedrijven zonder eigen elektrisch vervoer. Hier combineren ze goederen van verschillende aanbieders en ondernemers, wat dan gezamenlijk in een ze-voertuig verder de stad in kan. Zo hoeft er maar een keer gereden te worden, in plaats van zes keer door verschillende aanbieders. Naast elektrische vrachtauto’s werken ze ook met bakfietsen, om zo op elke locatie in de stad te kunnen komen. Het doel is om het voertuig ook altijd weer gevuld de stad uit te krijgen, door bijvoorbeeld afval of bedlinnen op te halen bij partners.

Peter van Donk van City hub Amsterdam vertelt dat hij een sterke stijging heeft gezien in de vraag naar hun services. ‘Nu de ze-zones dichterbij komen merken wij meer belangstelling voor onze service. Wij willen laten zien dat door slim te plannen, een aanpassing naar zero-emissie zeker niet altijd duurder hoeft te zijn. Ondernemers die gebruik willen maken van de service van City hub kunnen altijd bellen, maar zijn ook welkom om langs te komen en een kijkje te nemen bij onze locatie in Amsterdam.’

Duurzaam vervoer over water

Een derde mogelijkheid is duurzaam vervoer over water. Dit is een manier die nu nog niet veel wordt gebruikt. Het is vooral interessant voor bouwmaterialen en voor aantal horecaproducten.  Op dit moment biedt Zoev City al logistiek vervoer over water. Vanaf het Westelijk Havengebied brengen zij bouwmaterialen met een elektrische boot de stad in en sloopafval de stad uit. Dat is belangrijk voor de (woning)bouw opgave, aangezien er door een andere regeling op steeds meer locaties al geen vrachtwagens boven 7.5 ton de stad meer in mogen. Ook heeft Zoev City veel ervaring met het vervoeren van afval en horecabenodigdheden over het water.

Ton Geuzendam: ‘We willen meer vervoer over water aanmoedigen omdat uit onderzoeken blijkt dat hier nog veel mogelijkheden liggen. We hebben in onze regio veel water. En in Amsterdam zijn de grachten ooit aangelegd voor het vervoer van goederen.

Rol Vervoerregio in zero-emissie (stads)logistiek

De Vervoerregio kan zelf geen zero-emissiezones instellen, dat is aan de gemeenten. Wel moedigen we dit aan. Een zero-emissie zone is alleen niet in elke gemeente mogelijk of nodig. Er zijn ook andere manieren om de overgang naar duurzaam goederenvervoer te realiseren. Daarnaast is duurzame logistiek een verantwoordelijkheid van bedrijven. Wel willen we binnen onze mogelijkheden en verantwoordelijkheden gemeenten en ondernemers ondersteunen waar dat kan. Bijvoorbeeld met de regionale uitvoeringsagenda stadslogistiek, die we samen met de provincies Noord-Holland en Flevoland hebben opgesteld. We hebben recent een praktische gids duurzame stadslogistiek voor gemeenten gelanceerd.

In ons nieuwe Beleidskader Mobiliteit heeft logistiek een belangrijke plek gekregen. Want met schone stadslogistiek verminderen we de schadelijke uitstoot van gassen en worden steden gezonder en prettiger om in te wonen en werken.

Omslagfoto gemaakt door: Arjen Vos.